Trường hợp hy hữu
Trao đổi với PV, đại diện bệnh viện đại học Y Dược TP.HCM cho biết, đơn vị này vừa phối hợp với bệnh viện Taipei Veterans General Hospital (Đài Loan) điều trị thành công cho một người bệnh bị nhiễm độc thạch tín. Đây là một trường hợp hy hữu, người bệnh bị nhiễm độc thạch tín do thói quen xông nhà gần 10 năm.
Đó là trường hợp của anh N.V.T.,39 tuổi, ngụ Lâm Đồng. Anh T. làm nghề xây dựng và kinh doanh nhà xây sẵn đã gần 10 năm nay. Anh có thói quen xông nhà mới xây với mong muốn mang lại may mắn cũng như vượng khí cho ngôi nhà. Anh T. thường xuyên đã ra tiệm thuốc bắc tại địa phương để mua gói thuốc xông nhà đôi khi có dạng bột, đôi khi là cây cỏ kèm theo xác ve sầu có rắc bột màu đỏ hoặc vàng để đốt và đi vòng quanh nhà.
Suốt 1 năm, dù đã điều trị ở nhiều bệnh viện khác nhau thậm chí qua Singapore nhưng anh T. vẫn thường xuyên bị sốt, không ăn uống được, nôn ói, chân tay ngày càng yếu, không thể di chuyển. Anh T. đến bệnh viện đại học Y dược trong tình trạng nguy cấp với các biểu hiện của bệnh cảnh tự miễn như sốt, đau bụng, nôn ói liên tục, yếu liệt tứ chi, suy kiệt, bụng báng nhiều.
Sau khi nhập viện tại bệnh viện, các bác sĩ khoa Nội cơ xương khớp đã tiến hành hội chẩn liên chuyên khoa và thực hiện các xét nghiệm cần thiết, từ đó phát hiện người bệnh nhiễm độc thạch tín. Việc điều trị cho người bệnh gặp nhiều khó khăn vì nguồn thuốc trong nước khan hiếm. May mắn các bác sĩ Khoa Nội cơ xương khớp bệnh viện đại học Y dược đã liên lạc và phối hợp thành công với bệnh viện Taipei Veterans General Hospitaltại Đài Loan để điều trị cho người bệnh.
Tại khoa Nội cơ xương khớp, các bác sĩ đánh giá tình trạng người bệnh nặng, nguy cơ tử vong vì có dấu hiệu của nhiễm trùng, xơ gan, nguy cơ xuất huyết do giảm tiểu cầu, suy dinh dưỡng nặng nên các bác sĩ đã tích cực xử trí ngay từ đầu với kháng sinh mạnh - phổ rộng, truyền máu, truyền tiểu cầu, chọc tháo dịch báng, bổ sung dinh dưỡng, nâng đỡ tổng trạng, đồng thời tiến hành hội chẩn liên chuyên khoa: Tiêu hóa, Thần kinh, Huyết Học, Da Liễu để xác định chẩn đoán. Sau khi nghi ngờ người bệnh bị ngộ độc thạch tín (Asen), các bác sĩ đã tiến hành thu thập mẫu máu - nước tiểu - tóc - móng của người bệnh để xét nghiệm độc chất. Và đúng như dự đoán, người bệnh bị ngộ độc thạch tín, nồng độ Asen trong tóc, móng của người bệnh cao hơn từ 300 - 500 lần so với giá trị thông thường.
TS BS. Cao Thanh Ngọc, Trưởng khoa Nội cơ xương khớp cho biết, ngay khi chẩn đoán người bệnh bị ngộ độc thạch tín, các bác sĩ khoa Nội cơ xương khớp đã liên lạc với các trung tâm điều trị lớn trong nước và quốc tế để hội chẩn về việc điều trị đặc hiệu cho người bệnh. Theo y văn thì để điều trị, cần loại bỏ chất độc ra khỏi cơ thể bằng phương pháp chelation – là dùng các loại thuốc có thể kết nối với kim loại nặng để nó có thể được loại bỏ ra khỏi cơ thể bằng đường tiểu.
“Ở Việt Nam nguồn thuốc rất khan hiếm, nên chúng tôi đã quyết định liên lạc với bệnh viện Taipei Veterans General Hospital, Đài Loan. Được biết đây là một trong những bệnh viện lớn và uy tín ở Đài Loan, chuyên ngành Độc chất tại đây rất phát triển. Các chuyên gia tại đây nhanh chóng hỗ trợ chúng tôi hoàn tất các thủ tục để đưa người bệnh qua Đài Loan chữa bệnh. Chỉ trong vòng một tuần, các thủ tục đã được hoàn tất”, TS BS. Cao Thanh Ngọc chia sẻ.
Trong thời gian chờ thủ tục sang Đài Loan, người bệnh được điều trị nội trú tại khoa Nội cơ xương khớp bệnh viện. Tại đây, các bác sĩ đã tích cực bổ sung dinh dưỡng, nâng đỡ tổng trạng nhằm giúp người bệnh bớt suy kiệt, điều trị giảm các triệu chứng như đau, tê, châm chích, dị cảm, kiểm soát bệnh nền xơ gan – viêm gan siêu vi B, theo dõi sát sinh hiệu, ý thức và quan trọng hơn là hỗ trợ tinh thần, trao đổi cặn kẽ với người bệnh về chiến lược điều trị sắp tới khi 2 bệnh viện phối hợp điều trị.
Hiện tại, anh T. đã có thể sinh hoạt và làm việc gần như bình thường. Anh T. chia sẻ: “Cảm ơn các bác sĩ Khoa Nội cơ xương khớp đã nỗ lực tìm ra được bệnh. Sau khi tìm ra bệnh thì đã nhiệt tình hỗ trợ cho tôi làm thủ tục đi nước ngoài. Nhờ sự hỗ trợ của các bác sĩ, gia đình mới có hướng để đi nước ngoài điều trị, sau khi trở về tái khám, các bác sĩ cũng rất nhiệt tình hỗ trợ để tôi được điều trị một cách tốt nhất”.
Theo TS BS Cao Thanh Ngọc, thạch tín (hay còn gọi là asen) là một kim loại nặng, có 2 dạng: Thứ nhất là thạch tín hữu cơ (nằm trong thực vật và mô thịt động vật), loại thạch tín này thường vô hại đối với con người. Thứ 2 là thạch tín vô cơ tích tụ trong đất đá hoặc hòa tan vào nước. Độc tính của thạch tín vô cơ cao gấp 4 lần thuỷ ngân, được công nhận là các chất gây ung thư nhóm một. Thạch tín và các hợp chất của thạch tín được sử dụng làm thuốc trừ dịch sâu, thuốc diệt cỏ và trong sản xuất các hợp kim.
Thạch tín vô cơ là loại hóa chất cực độc và được gọi là “vua của các loại độc”. Lịch sử đã ghi nhận loại chất độc này không chỉ được dân thường mà cả các hoàng tộc của các vương triều sử dụng trong việc ám sát kẻ thù đe dọa tới họ. Sở dĩ họ chọn thạch tín bởi vì nó là chất độc hoàn hảo không mùi, không vị. Do đó, nạn nhân không dễ dàng phát hiện mình đang bị đầu độc. Nếu một lượng lớn thạch tín xâm nhập vào cơ thể, chúng sẽ tác động xấu đến hệ tuần hoàn, hệ thần kinh và có thể tử vong ngay lập tức.
Những biểu hiện nhiễm thạch tín
Theo TS.BS Cao Thanh Ngọc, nếu bị nhiễm độc thạch tín dần dần, mỗi ngày tích tụ một ít, tuỳ theo mức độ bị nhiễm và thể trạng của mỗi người, có thể xuất hiện nhiều bệnh nguy hiểm từ nhẹ đến nặng như: rụng tóc, buồn nôn, sút cân, giảm trí nhớ, làm rối loạn sắc tố da, sừng hóa gan bàn tay, gan bàn chân, gây hoại tử các vết loét ở tay, chân, ung thư thậm chí tử vong. Thạch tín không chỉ tồn tại trong nước mà còn có mặt trong không khí, trong đất, thực phẩm và rất dễ xâm nhập vào cơ thể con người. Thạch tín đi vào vào cơ thể con người qua 3 đường chính là hô hấp, tiêu hóa và qua da. Khi vượt quá ngưỡng an toàn thì thạch tín trong thực phẩm, nước uống hoặc không khí sẽ trở thành chất độc gây nguy hiểm.