Kỳ 8: Tinh hoa hội tụ trong bài thuốc trị tiểu đường nổi tiếng của người dao

Kho báu thuốc Nam quý giá

Trong kho tàng thuốc Nam quý giá của người dân tộc Dao “Quần chẹt”, có vô số loại cây rừng vốn rất bình thường nhưng lại được người Dao phát hiện và kiểm nghiệm bằng việc thu hái để chữa bệnh.

Nhiều loài cây mà các chuyên gia chưa thể nhận diện, định tên nhưng lại được bao thế hệ người Dao “Quần chẹt” Ba Vì, huyện Ba Vì, TP.Hà Nội sử dụng để chữa bệnh cứu người. Người Dao “Quần chẹt” biến những loại cây trong rừng già, cây trên đồi cao, cây dưới đồi thấp… tất cả đều trở thành những loại dược liệu quý. Khi kết hợp các loại thảo dược này với nhau đều có thể chữa được rất nhiều căn bệnh, trong đó có cả những căn bệnh vốn được coi là mãn tính của con người mà nhiều khi y học hiện đại còn khó có thể chữa khỏi.

Lương y Lý Thị Bích Huệ.

Anh Trần Anh Đức (ngụ huyện Mộc Châu, tỉnh Hòa Bình) là một người “dưới xuôi” được chữa khỏi căn bệnh tiểu đường bằng bài thuốc Nam của người Dao “Quần chẹt”. Nói về căn bệnh của mình, anh Đức cho hay, trong một lần khám sức khỏe tổng thể do công ty tổ chức, anh được các bác sỹ phát hiện mắc bệnh tiểu đường. Từ đó, sức khỏe anh nhanh chóng suy giảm. Cơ thể lên nhiều mụn nhọt, anh bị thoái hóa động mạch và mờ mắt nên buộc phải xin tạm nghỉ công việc công nhân của mình.

Chạy chữa nửa năm trời ở bệnh viện không đỡ, lại tốn kém nên anh Đức quyết định trở về nhà, tìm thuốc Nam để điều trị. Được bạn bè giới thiệu bài thuốc Nam của lương y Huệ, anh tìm uống. Mới uống thuốc 2 tháng, anh Đức đi xét nghiệm thấy lượng đường huyết của mình, kết quả vô cùng khả quan: “Lượng đường huyết của tôi đã trở về mức 5-8mmol/l, có thể nói là gần như ổn định. Quan trọng nhất chính bản thân tôi cũng cảm thấy sức khỏe tốt lên nhiều. Giờ mắt tôi có thể nhìn rõ trở lại, tôi ăn uống điều độ hơn và cảm thấy sảng khoái mỗi ngày".

Kết tinh từ tinh hoa của những người đi trước

Lương y Huệ còn con biết, những trường hợp như anh Đức là điển hình của những ca tiểu đường bà đã và đang điều trị. Bà Huệ luôn nhắc nhở các bệnh nhân của mình, muốn điều trị tiểu đường hiệu quả ngoài uống thuốc cần kết hợp chế độ ăn uống và luyện tập khoa học, điều độ. Người mắc bệnh tiểu đường không nên làm việc quá sức, để tâm lý căng thẳng, tránh ăn những thực phẩm chứa nhiều đường, .

Ở Việt Nam, có bao nhiêu dân tộc, có bấy nhiêu nền y học, từ mức sơ khai đến bậc cao. Người Dao làm thuốc trước hết để chữa bệnh trong dân tộc mình, sau là cho mọi người. Các công đoạn làm thuốc rất thủ công và tỉ mỉ, từ thu lượm trên vùng núi cao, đem cây lá tươi về băm chặt nhỏ theo kích cỡ phù hợp, rửa sạch phơi khô và đóng gói bảo quản.

Bài thuốc của lương y Huệ được phối hợp bởi nhiều vị thuốc.

Bài thuốc chữa trị tiểu đường của lương y Huệ được truyền lại từ những kiến thức tinh hoa của tổ tiên, cha ông mình. Nói về quá trình trở thành bà lang được nhiều người biết đến, lương y Huệ cho hay: “Để những người dưới xuôi tin những bài thuốc của người Dao “Quần chẹt” không đơn giản chút nào. Những ngày đầu mang thuốc xuống xuôi bán, tôi và mẹ đã phải đi lang thang khắp chốn, giới thiệu từng toa thuốc. Thậm chí về giá cả, đôi khi chỉ cần lấy chút lãi nhỏ, để làm lộ phí mà thôi. Hành trang lận đận đường dài, bữa đói bữa no. Hôm nào bán được hết thuốc là mừng lắm”.

Gắn bó cả cuộc đời với nghề thuốc cổ truyền của dân tộc mình, lương y Huệ đã chữa khỏi bệnh cho rất nhiều người. Để biết làm nghề, ngay từ lúc còn nhỏ bà đã theo bà, theo mẹ của mình đi hái cây thuốc trong vùng rừng núi Ba Vì. Lớn lên, với những kiến thức kinh nghiệm học hỏi từ bà và mẹ được tích lũy lại, lương y Huệ bốc thuốc, chữa bệnh không lấy tiền cho người dân trong bản mình. Từ đó, bà khổ luyện thành người có tay nghề cao. Bây giờ, bà là lương y có tiếng ở bản người Dao, am hiểu tường tận về từng loài cây, vị thuốc và công dụng của nó.

Những tinh hoa trong các bài thuốc Nam của người dân tộc Dao “Quần chẹt” ở Ba Vì đã được các nhà nghiên cứu nổi tiếng thừa nhận. Từ đó xuất bản thành công cuốn sách “Cây thuốc người Dao Ba Vì” với nguồn tư liệu được tổng hợp từ hơn 70 nguồn tài liệu khác nhau. Những lương y như Lý Thị Bích Huệ chính là một trong những nguồn tư liệu để các nhà nghiên cứu phát triển và xuất bản cuốn sách quý.